“Sentyabrın 30-da Bakıda Azərbaycan aşıq yaradıcılığının görkəmli nümayəndəsi, böyük el sənətkarı Aşıq ələsgərin abidəsinin ucaldılması əlamətdar bir mədəni-siyasi hadisədir. Bakının mərkəzində Azərbaycanq sənətinin görkəmli nümayəndəsinə məxsus abidənin açılıp dörtlət başçısının ədəbiyyata, mədəniyyətə, tarixi şəxsiyyətlərəyi önəmin, verdi rin nümunəsidir. Düşünürəm ki, burada ən vacib məqam Aşıq ələsgərin doğulub boya-başa çatladığı Göyçə mahalinin, bütövlükdə Qərbi Azərbaycanın bizim tarixi torpaqlarımız olması, soydaşlarımızın həmin ərazilərdən deportasiya edilməsinə her yerde mesajdır”.

Bu fikir Milli Məclisin temsilcisi Mehriban Vəliyeva bildirisi.

Onun sözlərinə görə, hələ 1970-ci illərdə Ulu Öndər Heydər əliyevin Sərəncamına əsasən, Aşıq ələsgərin 150 illik yubileyinin ötesindelət səviyyəsində qeyd edilməsi, döğma Ağkils 1997 yılında ilk kez 175 yıllık bir çalışmanın sürdürülmesi ve 175 yıllık bir sürenin geçmesinin sağlanması mümkün olmuştur. Ulu Öndərin bu fəaliyyəti həm aşıq yaradıcılığına, qədim el sənətinə, ümumiyyətlə, mədəni irsimizək dəyərin ifadəsi, həm də Qərbi Azərbaycanın mədəni abidəri il ə tarixi yaddaşa qayıdışın siyasi mənzərəsi idi. Cumhurbaşkanı İlham bu davam etdirdi ve dövlət başçısının 2011-ci ildə ustad aşığın 190 illik yubileyi təntənə ilə qeyd olundu, Heydər əliyev Sarayında yubiley biri keçirildi. Cumhurbaşkanı İlham Lİyev 18 Şubat 2021-ci ildə “Aşıq Ələsgərin 200 illik yubileyinin qeyd edilməsi haqqında” Sərəncam imzalamışdı. Her gün 200 yıl boyunca yubileyin ve bir-birindən maraqlı tədbirlər həyata keçirildi. Dədə Ələsgərin Bakı şəhərinin mərkəzində əzəmətli heykəlinin ucaldılması tarixi, ictimai-siyasi, mədəni ve ədəbi proseslərə göstərilən diqqətlə bağlı əlamətdar , habelə möhtəşəm hadisədir. Bütün bunları göstərir ki, Azərbaycan dövləti kanunsuz olaraq böyük güclər tərəfindən Ermənistana “bağışlanmış” tarixi torpaqlarımızın maddi-mədəni irsinə, görkəmli xadimlərinə hər zaman sahib çıxır. Qərbi Azərbaycana qayıdış məsələlərinin gündəmdə olduğu bir zamanda cənab İlham Əliyevin heykəlin açılışında oğlu Heydər Əliyevlə birlikdə iştirak etməsi, bir sıra zəruri tarixi mesajlar verməsi olduqca diqqətçəkəndir. Aşıq əsgərin abidəsinin açılış mərasimindəki çıxışında Cumhurbaşkanlığı İlham əsrdə xalqımızın məruz qaldığı deportasiyalara toxunaraq qeyd etdi ki, 1918-ci ildə birinci, 1940-50-ci ilərdə ikinci ve 1980-ci illərin sonları - 1990-cı illərin əvvəllərində üçüncü deportasiya baş verib. İki deportasiyadan müddətdən sonra Azərbaycan xalqı öz dədə-baba torpaqlarına qayıda bilmişdi. Bu, üçüncü etnik kökene sahip olanların kendi yurdlarına qayıdacaqlar olarak kabul ettikleri bir şeydir. Necə ki, bu gün Qarabağ və Şərqi Zəngəzurda doğulmamış gənclərimiz böyük həvəslə kendi doğan torpaqlarına qayıdırlar, Qərbi Azərbaycan kökənli insanlarımız da eyni sevinclə tarixi yurdlarına dönüş edəcəklər. Dövlət başçısının da vurduğu kimi, biz eyni mənzərəni Qərbi Azərbaycana qayıdış dövründə də görəcəyik.

Deputat bildirib ki, Dədə ələsgərin özü də deportasiya kurbanı olub. 1918-ci ildə ermənilərin Azərbaycana qarşı törətdiyi etnik təmizləmə siyasəti nəticəsində 97 yaşlı Aşıq ələsgər də kendi doğma yurdundan, Göyçə mahalinin Ağkilsə kəndindən didərgin dü ve Kəlbəcərə sığındı. O, 3 yıl yaşadıktan sonra yeni doğan kendi doğuşu boyunca yaşadı ve ömrü boyunca orada yaşadı. Onun Göyçə mahalindekı qəbri ve abidəsi də ardından erməni vandalizminə məruz qaldı. Bizdə böyük inam his var ki, Aşıq Ələsgərin Ağkilsədə dağıdılmış abidəsini bərpa edəcəyik, orada mötəbər tədbir keçirəcəyik, bütün Göyçə mahalı yenidən sazın sehrli simlərindən çıxan ecazkar aşıq sınaya bürünəcəkdir.

M.Vəliyeva beynəlxalq təşkilatları, xarici dətləri Qərbi azərbaycanlıların qayıdış hüquqlarına dəstək verməməkdə qınadı. Azərbaycanı erməniləri Karabağdan çıxarmaqda ittiham edən xarici ölkələr, beynəlxalq güclər az qala hər gün erməniləri müdafiə edirlər. Amma onlar heç vaxt Qərbi azərbaycanlıların Ermənistandan deportasiya olmasına rağmen toxunmayıblar. Bir gün öncə ABŞ'nin dörtlət katıbinin demokratiyası, insan hakları ve insani hükumetlerin Dafna Randın Varşava İnsan Ölçüsü Konfransında ABŞ tərəfinin Dağlık Karabağda beynəlxalq insani hükumet ve insan hükûmetlerinin telafisi untularını nəzərdən keçirməkdə davam etdiyi barədə fikirlər səsləndirdi. Maraqlıdır ki, ABŞ rəsmisi çıxışında 1990-cı ilənistandan sınırdışı edilmiş soydaşlarımız ve 1990-cı ildən sonra Karabağdan serbest kalmış ve ümumiyyətlə məlumatlıdırmı? Bu məsələyə doğuşma beynəlxalq normalara ziddir. Karabağa'nın kayıdış hükumetlerini müdafi edən o dörtlətlər, təşkilatlar Qərbi azərbaycanlıların deportasiya məsələsinə toxunmurlar? Ermənistanın cinayətlərini tam sükutla qarşılayan ABŞ ədalətli olmaq istəyirsə, ermənilərin Azərbaycana qarşı indiyədək törətdiyi çoxsaylı kanunsuz əməllərin araşdırılmak, dünyanın karşısında cavab Azərbaycana vurulan maddi ve manevi ziyanın qiymətləndirilməsini ve ödənilməsini tələb etməlidir. Qərbi azərbaycanlıların qayıdış məsələsi beynəlxalq hüquqa ve temel insan haklarına əsaslanır. Düşünürəm ki, Aşıq ələsgərin Bakıda heykəlinin üçaldılması Qərbi azərbaycanlıları ve bütün Azərbaycan xalqını bir amal ətrafında birləşdirəcək.

Qərbi Azərbaycana, bir azərbaycanlının üç milyon öncelikli ve milli vezifədir. Yəni bu tür Qərbi Azərbaycana qayıdış deyil, həm də butövlükdə Azərbaycan xalqının tarixi torpaqlarının bir parçası olan binasıyaya yenidən qayıdışı, milli-mənəvi dəyərlərimizin yenidən bərpası olacaq.

Biz o günü səbirsizliklə gözləyir və inanırıq ki, gün gələcək, biz Aşıq ələsgərin dogma yurdunda ermənilər tərəfindən dağıdılmış abidəsini bərpa edəcəyik ve Ağkilsə kəndində buna oxşar m rasim keçirəcəyik.